انحراف زانو چیست؟

ساختار و عملکرد زانو

زانو یک مفصل پیچیده و حیاتی در بدن است که از سه بخش اصلی تشکیل شده: انتهای استخوان ران (فمور)، بالای استخوان ساق پا (تیبیا) و کشکک زانو (پتلا). این مفصل نقش مهمی در حرکت و تحمل وزن بدن دارد و به دلیل ساختار پیچیده‌اش، مستعد آسیب‌های مختلفی است.

در میان این استخوان‌ها، دو غضروف بزرگ به نام منیسک قرار دارند که به کمک لیگامان‌های داخلی و خارجی حمایت می‌شوند. کشکک زانو نیز در بخش جلویی مفصل قرار دارد و ضمن محافظت از زانو، به افزایش عملکرد عضلات کمک می‌کند. عضلاتی مانند چهارسر ران، ساق پا و لیگامان‌های صلیبی در حرکت و استحکام زانو نقش کلیدی ایفا می‌کنند.
بیشتر بخوانید: درمان زانو پرانتزی

علت و علائم انحراف زانو

انحراف زانو زمانی رخ می‌دهد که زاویه بین استخوان ران و ساق پا از حد طبیعی خارج شود و زانوها به سمت داخل یا خارج متمایل شوند. این مشکل می‌تواند ناشی از عوامل متعددی مانند آسیب‌های ورزشی، بیماری‌های مفصلی، اختلالات ساختاری، عوامل ژنتیکی و استفاده نادرست از کفش باشد. علائم آن شامل درد زانو، کاهش تعادل، خستگی زودرس و حتی مشکلاتی در کمر و مفاصل دیگر است.

انواع انحراف زانو

1. زانو پرانتزی (ژنو واروم): در این حالت، زانوها از هم فاصله دارند و مچ پاها نزدیک یکدیگر قرار می‌گیرند.
2. زانو ضربدری (ژنو والگوم): در این عارضه، زانوها به هم نزدیک شده اما مچ پاها از هم دور هستند.
3. زانوی عقب‌زده (هایپراکستنشن): در این نوع، زانو بیش از حد به سمت عقب خم می‌شود و موجب بی‌ثباتی مفصل می‌شود.

پیامدهای عدم درمان انحراف زانو

در صورت عدم درمان، انحراف زانو می‌تواند منجر به مشکلاتی مانند ساییدگی غضروف، درد مزمن، کاهش تحرک و حتی افزایش خطر آرتروز شود. در بزرگسالان، این مشکل ممکن است با ناهنجاری‌های ساختاری دیگر همراه باشد و نیاز به اصلاح دقیق‌تری داشته باشد.

روش‌های درمان انحراف زانو

1. استفاده از اسکن پا و کفی‌های طبی: تشخیص دقیق میزان انحراف زانو از طریق اسکن‌های دیجیتال و تجویز کفی یا صندل طبی مناسب، یکی از روش‌های موثر درمانی است.
2. تمرینات اصلاحی و تقویتی: حرکات خاص ورزشی به تقویت عضلات اطراف زانو کمک کرده و میزان فشار بر مفصل را کاهش می‌دهند.
3. تغییر سبک زندگی: استفاده از کفش‌های استاندارد، کاهش وزن و کاهش فشار بر روی زانو می‌تواند روند بهبودی را تسریع کند.
4. مداخلات پزشکی و فیزیوتراپی: در موارد شدیدتر، انجام فیزیوتراپی یا روش‌های درمانی دیگر مانند تزریق و جراحی ممکن است ضروری باشد.

برای ارزیابی دقیق وضعیت زانو و دریافت مشاوره درمانی مناسب، مراجعه به مراکز تخصصی توصیه می‌شود.